zondag, februari 27, 2011

Kan mijn kleine broertje ook

Het residentieorkest speelde vanavond voor de pauze prachtige Mahler. Na de pauze kwam er iets nieuws: symphonic cinema. Dat hadden ze beter niet kunnen doen.

Op een groot scherm boven het orkest wordt een film vertoond. De gedachte is dat de film de muziek verrijkt. Maar film is een vampier, ze wil niet dienstbaar zijn, ze eist alle aandacht. De film zuigt de muziek leeg. Dat de film te onbenullig is voor woorden doet er volstrekt niet toe. Dat is dan jammer voor de muziek. Sorry Rachmaninov.

Deze film zonder kop of staart is een kruising tussen de Blair Witch en Tarkovsky, zij het onscherp. Het gaat echt helemaal nergens over. Na afloop staat de videofilmer in een net pak het onstuimige applaus te incasseren. Zelden had publiek het zo bij het verkeerde eind. Bij de garderobe hoor ik een dame praten over haar ontroering en het kippenvel: "Wat een mooie film."

Wat een bagger. Of zoals Michiel terecht opmerkte: moet het een arty farty poëtisch filmpje zijn? Dat knippen en plakken wij in een weekendje toch zo bij elkaar.

Zonder dat gedoe hadden we misschien wel hele goede muziek kunnen beluisteren. Maar ja, we werden afgeleid.

Door niks.

zaterdag, februari 26, 2011

München aan zee

We zijn in een hotel. Terwijl Igor klaagt over de kosten voor het parkeren van de auto, kijk ik door een guldengroot gat in de vloer naar beneden. Er rijdt verkeer, auto's en stadsbussen. We moeten een bus nemen, dat is het. Igor gaat maar door over het parkeren. Ja, het is wel mijn auto en in Rome kan je nu eenmaal nergens gratis parkeren.

Nee, het is Rome niet, we zijn in München, al ligt het wel ergens aan een mediterraan water. We bestijgen de trappen van de bovengrondse metro. De treden zijn afwisselend gekleurd: rood, geel en zwart. Over rood mag ik niet lopen, over geel alleen als het echt niet anders kan. Ik blijk tot vreemde bokkesprongen in staat. Rob glimlacht, mild en begrijpend.

Buiten de stad staan we opeens stil. Ik wijs naar links, naar de Chicago-achtige skyline van München. Kijk daar, stad aan het water. Maar waarom staan we hier stil?

Omdat ik het wil. Ik wil kijken.

vrijdag, februari 25, 2011

Alice doesn't live here anymore


We leven in een tijd van samenknijpende billen. Een tijd van voor naar achter, van volgorde, van netjes van één naar twee naar drie. Neem de bejubelde films van vandaag: Inception, The Social Network. Pijnlijk netjes zijn ze. De film is geconstipeerd. Wij zijn geconstipeerd.

Bij Scorsese heerste in 1974 nog de wanorde van het vage idee. Het levert levende scènes op, soms matig, vaak briljant in eenvoud en simpele geloofwaardigheid. Er is een lange episode in een diner waar Tati nog een puntje aan zou kunnen zuigen. Het verschil is dat wat bij Tati toen al zorgvuldig was gecomponeerd, bij Scorsese schijnbaar terloops passeert.

Was vroeger alles beter?

Nou .....

donderdag, februari 24, 2011

How dare you

Gisteravond opnieuw de documentaire gezien over Lee Atwater, destijds campagneleider van papa Bush. Vuil spel in de Amerikaanse politiek is zo goor dat het weer grappig wordt, of iets dergelijks. Maar daar gaat het me nu niet om. Waar het om gaat is de eerste vraag in het debat tussen Dukakis, presidentskandidaat voor de democraten, en George Herbert Walker Bush, op dat moment de vice-president. We schrijven 1988. Dukakis ligt onder vuur vanwege een vroeg vrijgelaten gevangene die meteen weer aan het moorden slaat. Dukakis is tegen de doodstraf.

De eerste vraag in het debat, gesteld door Bernie Shaw, luidde als volgt: "Gouveneur Dukakis, wanneer Kitty Dukakis, uw vrouw, zou worden verkracht en vermoord, zou u er dan voor zijn dat de dader de doodstraf zou krijgen?"

"Nou Bernie," zei Dukakis, "je weet dat ik tegen de doodstaf ben .... bla bla bla bla."

Jaren lang heb ik gedacht dat Dukakis had moeten zeggen dat hij de goddamn son of a bitch hoogstpersoonlijk de strot zou afbijten. Natuurlijk moet de man dood. Dood na gruwelijk lijden, door mij hoogstpersoonlijk aangericht. Maar Bernie, we weten ook dat er op het emotionele principe van wraakzucht geen rechtvaardige samenleving ... bla bla bla bla.

Gisteren zag ik het opnieuw. En voor het eerste bedacht ik het volgende: dit had Dukakis moeten zeggen:

"Meneer Shaw, hoe durft u de woorden verkrachting en moord in één zin te gebruiken met de naam van mijn vrouw. Shame on you!"

woensdag, februari 23, 2011

Christchurch


Bij ons aan de muur hangt een houtsnede genaamd "Tjalling en de dieren", gemaakt door Saskia van Voorn. Saskia is Tjallings moeder. Saskia en Siene (Tjallings vader) wonen al bijna vijfentwintig jaar in Nieuw Zeeland. Tjalling woont in Christchurch. Waar de aarde beeft.

Vorig jaar, na de eerste aardbeving in Christchurch, mailde ik Siene met de vraag hoe het met Tjalling was. Goed was het, al scheelde dat maar een haartje. Zoonlief sliep de nacht van het schudden bij zijn vriendin. Thuis was zijn lege bed getroffen door een stuk omvallende muur.

Bijna dood.

En nu? Ik durf nog niet te mailen. Er wonen meer dan driehonderdduizend mensen in Christchurch. Het dodental zal niet boven een promille uitkomen. Is dat een geruststelling?

Zeg Tjalling, je hangt hier wel aan de muur ja.

zondag, februari 20, 2011

Grootste


De meeste lijstjes waarop Amerikaanse presidenten worden gerangschikt worden gemaakt door historici en journalisten. Wanneer je er een nationaal gezelschapsspel van maakt is de herinnering 'skindeep' en dan krijg je dit.

Begrijp me goed, Ronald Reagan was een veel betere president dan wij Europeese linksmensen willen toegeven. Hij herstelde in zijn piere-eentje de enorme deuk in het imago van het presidentschap die Richard Nixon er hoogstpersoonlijk in had geschopt. Reagan hoort misschien in de top tien, maar zeker niet op één.

De scores van de contemporaine presidenten zijn belachelijk hoog. Clinton was succesvol, maar niet groots. Bush was koppig, niet dom, maar wel een brekebeen. Over Obama gaan we een tijdje zwijgen en dan zien we wel. Kennedy is schromelijk overschat.

Nee, de top drie behoort aan Lincoln, Washington en FDR. Met als tweede garnituur zeker Jefferson, Theodore Roosevelt en Harry Truman.

Wie was onze beste president eigenlijk?

donderdag, februari 17, 2011

Expressie


Eergisteren liep ik de school binnen, beklom de halve trap naar de gaanderij bovenlangs de aula, wierp een blik naar links en bleef staan. Daar beneden, op de houten vloer van de aula, waar gisteren nog de tribune van het toneel stond, lag een keur aan papiertjes, koffiebekertjes en klein ongeregeld schijnbaar lukraak over de planken verspreid. Schijnbaar, want nergens was sprake van enige ophoping. Rotzooi gelijkmatig verdeeld, alsof de entropie voor één keer, in onze aula, daadwerkelijk maximaal was geworden.

Het is kunst meneer, zei Nathan. Jeroen knikte instemmend. Het is kunst. Ja, zei ik, het is kunst. Iets expressionistisch, een beetje Pollock, een beetje Kiefer. We moeten het laten zien, zei ik tegen de mannen, de wereld moet het weten.

We haalden collega W. Die liep bereidwillig mee, wierp een blik op de zooi en zette haar meest smalende stem op om te verklaren dat het allemaal weer van een grote schoonheid was.

Kijk, dat je zulke collega's hebt, dat is toch jammer. Zwijnen en paarlen, of iets dergelijks.

woensdag, februari 16, 2011

Onafhankelijk


Onze Geert deed vanavond niet mee aan het debat, want hij was beledigd. Beledigd door een spotprent. Een inderdaad nogal domme en onsmakelijke spotprent. Er zijn ook voor de PVV beledigende filmpjes in omloop. Eveneens onsmakelijk. We zijn een bot volkje. Het orakel van warrig rechts genaamd Boekestijn vergeleek de smakeloze filmpjes vanavond meteen maar met Goebbels-achtige activiteiten. Hupsakee, de snelste Godwin uit de tv-historie. Way to go Arend Jan!

Nadat hij zo makkelijk en hypocriet aan het debat was ontsnapt, toeterde Geert bij Wakker Nederland over de vaderlandse strafmaat. Het nieuwste voorstel uit de moppentrommel van Geert vraagt om een vijfjaarlijkse evaluatie van rechterlijke benoemingen. Wanneer de rechter niet streng genoeg straft mag hij bij de Sociale Dienst gaan werken. Mooi verpakt Geert: een absurditeit met een subtiele belediging als toegift.

Bij Pauw en Witteman zit Ed Nijpels. Wanneer de oud-VVD-coryfee wordt geconfronteerd met de opmerkingen van Geert ontsteekt hij in grote woede: "Hier schaam ik mij diep voor" briest Nijpels, "dit is een volstrekt verwerpelijke opvatting. Het is ongelofelijk dat deze man dit in het openbaar durft te zeggen." En vervolgens moppert Nijpels dat Geert de meest rabiate idiote standpunten mag uitventen zonder dat hij wordt tegengesproken.

Bedankt Ed. Blijkbaar hebben we rechtse politici nodig om Geert in de hoek te zetten.

woensdag, februari 09, 2011

Al een week niet

Het is een dag van reflectie. In Leiden komen docenten in de filosofie samen in een spuuglelijke kelderzaal met erbarmelijk geluid. In deze droevige ambiance wordt de nieuwe examenbundel gepresenteerd. Het gaat over de vrije wil. Die bestaat niet. Of wel.

De dag vult zich met lezingen. De docenten horen het aan en denken allemaal hetzelfde: als ik zo aarzelend les zou geven werd ik onder luid gejuich naar buiten gedragen. Tja. Inhoudelijk is het wel allemaal dik in orde.

De les van de dag is wat mij betreft de volgende: verantwoordelijkheid is een alternatief voor straf, geen legitimatie voor straf. Het voorbeeld komt uit Zweden. Daar rijdt niemand te hard. Doe je het toch, dan word je vriendelijk uitgelegd waarom je dat niet moet doen. Geen straf.

woensdag, februari 02, 2011

Prisonbreak


Het was me in de onvolprezen videotheek onomwonden verteld: van de serie 'Prisonbreak' moet je het eerste seizoen bekijken en dan moet je stoppen. Maar dat kan je niet."

Helemaal raak. Voor wie nog vers is, volg het advies: bekijk seizoen één en stop. Het loopt goed af. Laat dat voldoende zijn.

Het lukte ons niet, zoals in de videotheek voorspeld. We zijn van het verslaafde type. En dus keken we uren lang hoe het de helden vergaat.

Ach, het heeft wel iets lekkers, dat je ook wanneer het niveau bedenkelijk wordt blijft kijken. Wat gaan ze nu doen? Het doet er volstrekt niet toe, het plot rammelt aan alle kanten, het is louter onzin.

MAAR IK WIL HET WEL WETEN!!!!!

Als het een boek was geweest had ik het al lang weggelegd. Maar het is film.

Het lijkt net echt.